Բանկ

Իրավաբանական անձ է համարվում այն կազմակերպությունը, որը, որպես սեփականություն, ունի առանձնացված գույք և իր պարտավորությունների համար պատասխանատու է այդ գույքով, կարող է իր անունից ձոռք բերել ու իրականացնել գույքային և անձնական ոչ գույքային իրավունքներ, կրել պարտականություններ: Իրավաբանական անձի գույքի կազմավորմանը մասնակցելու կապակցությամբ՝ նրա հիմնադիրները այդ իրավաբանական անձի նկատմամբ ունեն կամ չունեն պարտավորական իրավունքներ: Իրավաբանական անձանց թվին, որոնց նկատմամբ նրանց հիմնադիրները ունեն պարտավորական իրավունքներ, պատկանում են տնտեսական ընկերակցությունները և ընկերությունները: Իրավաբանական անձանց թվին, որոնց նկատմամբ նրանց հիմնադիրները չունեն պարտավորական իրավունքներ, պատկանում են հասարակական միավորումները, հիմնադրամները և իրավաբանական անձանց միությունները: Իրավաբանական անձ – տեսակները Իրավաբանակնա անձինք կարող են լինել իրենց գործունեուրյամբ շահույթ ստանալու նպատակ հետապնդող (առևտրային) կամ շահույթ ստանալու նպատակ չհետապնդող և ստացված շահույթը մասնակիցների միջև չբաշխող (ոչ առևտրային) կազմակերպություններ: Ոչ առևտրային կազմակերպությունները կարող են ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնել միայն այն դեպքում, երբ դա ծառայում թ աըն նպատակների իրականացմանը, որոնց համար նրանք ստեղծվել են, և համապատասխանում է այդ նպատակներին: Ձեռնարկատիրական գործունեության իրականացման համար ոչ առևտրային կազմակերպություններն իրավունք ունեն ստեղծել տնտեսական ընկերություններ կամ լինել նրանց մասնակից: Իրավաբանական անձ – ստեղծումը Իրավաբանական անձի հիմնադիրները կնքում են պայմանագիր, որով որոշում են իրավաբանական անձի հիմնադրման համար համատեղ գործունեության կարգը, իրավաբանական անձին իրենց գույքը հանձնելու և նրա կառավարմանն իրենց մասնակցության պայմանները: Պայմանագրի հիման վրա հիմնադիրները մշակում են ստեղծվող իրավաբանական անձի կանոնադրությունը: Իրավաբանական անձի անվանումը Իրավաբանական անձն ունի իր անվանումը, որը ցուցում է պարունակում նրա կազմակերպաիրավական ձևի մասին: Ոչ առևտրային կազմակերպության անվանումը պետք է ցուցում պարունակի իրավաբանական անձի գործունեուրյան բնույթի մասին: Առևտրային կազմակերպություն հանդիսացող իրավաբանական անձը պետք է ունենա ֆիրմային անվանում: Իրավաբանական անձի գտնվելու վայրը Իրավաբանական անձի գտնվելու վայրը նրա մշտական գործող մարմնի գտնվելու վայրն է: Իրավաբանական անձի պատասխանատվությունը Իրավաբանական անձն իր պարտավորությունների համար պատասխանատու է իրեն պատկանող ամբողջ գույքով: Իրավաբանական անձի հիմնադիրը պատասխանատու չէ իրավաբանական անձի, իսկ իրավաբանական անձը՝ իր հիմնադրի պարտավորությունների համար, բացառությամբ սույն օրենսգրքով կամ իրավաբանական անձի կանոնադրությամբ նախատեսված դեպքերի: Ներկայացուցչություններ և մասնաճյուղեր Ներկայացուցչություն է համարվում իրավաբանական անձի գտնվելու վայրից դուրս տեղակայված նրա առանձնացված ստորաբաժանումը, որը ներկայացնում է իրավաբանական անձի շահերը և իրականացնում դրանց պաշտպանությունը: Մասնաճյուղ է համարվում իրավաբանական անձի գտնվելու վայրից դուրս տեղակայված նրա առանձնացված ստորաբաժանումը, որը իրականացնում է նրա բոլոր գործառույթները կամ դրանց մի մասը՝ ներառյալ ներկայացուցչության գործառույթները: Ներկայացուցչությունները և մասնաճյուղերն իրավաբանական անձինք չեն և գործում են իրավաբանական անձի հաստատած կանենադրությունների հիման վրա: Ներկայացուցչությունների և մասնաճյուղերի ղեկավարները նշանակվում են իրավաբանական անձի կողմից ու գործում են նրա լիազորագրի հիման վրա: Իրավաբանական անձի վերակազմակերպումը. Իրավաբանական անձի վերակազմակերպումը կատարվում է նրա հիմնադիրների կամ կանոնադրությամբ դրա համար լիազորված իրավաբանական անձի մարմնի որոշման հիման վրա: Օրենքով նախատեսված դեպքերում իրավաբանական անձի բաժանման կամ նրա կազմից մեկ կամ մի քանի իրավաբանական անձանց առանձնացման ձևով իրավաբանական անձի վերակազմակերպումն իրականացվում է դատարանի վճռով: Իրավահաջորդությունն իրավաբանական անձանց վերակազմակերպման դեպքում Իրավաբանական անձանց միաձուլման դեպքում նրանցից յուրաքանչյուրի իրավունքներն ու պարտականությունները անցնում են նոր առաջացած իրավաբանական անձի՝ փոխանցման ակտին համապատասխան: Իրավաբանական անձի՝ այլ իրավաբանական անձի միանալու դեպքում միացած իրավաբանական անձի իրավունքներն ու պարտականությունները անցնում են վերջինիս: Իրավաբանական անձի բաժանման դեպքում նրա իրավունքները և պարտականությունները անցնում են նոր առաջացած իրավաբանական անձանց՝ բաժանիչ հաշվեկշռին համապատասխան: Փոխանցման ակտ և բաժանիչ հաշվեկշիռ Փոխանցման ակտը և բաժանիչ հաշվեկշիռը պետք է դրույթներ պարունակեն վերակազմակերպված իրավաբանական անձի գույքի ու պարտատերերին և պարտապաններին վերաբերող բոլոր պարտավորությունների իրավահաջոդության մասին: Փոխանցման ակտը և բաժանիչ հաշվեկշիռը հաստատում են վերակազմակերպման մասին որոշում ընդունած իրավաբանական անձի հիմնադիրները կամ կանոնադրությամբ դրա համար լիազորված իրավաբանական անձի մարմինը և կանոնադրությունների հետ միասին ներկայացվում են նոր առաջացած իրավաբանական անձանց գրանցելու կամ գոյություն ունեցող իրավաբանական անձանց կանոնադրություններում փոփոխություններ մտցնելու համար: Իրավաբանական անձի լուծարումը Իրավաբանական անձի լուծարմամբ նրա գործունեությունը դադարում է ՝ առանց իրավունքները ու պարտականությունները իրավահաջորդության կարգով այլ անձանց անցնելու: Իրավաբանական անձը կարող է լուծարվել՝ 1) Նրա հիմանդրիների կամ կանոնադրությամբ դրա համար լիազորված իրավաբանական անձի մարմնի որոշմամբ՝ ներառյալ այն ժամկետը լրանալու կապակցությամբ, որով ստեղծվել է իրավաբանական անձը, կամ այն նպատակին հասնելու կապակցությամբ, որի համար նա ստեղծվել է: 2) դատարանի կողմից իրավաբանական անձի գրանցումը անվավեր ճանաչելու դեպքում ՝ կապված այն ստեղծելու ժամանակ թուլ տված օրենքի խախտումների հետ: 3. Իրավաբանական անձը լուծարվում է նաև սնանկության հետևանքով: Իրավաբանական անձի սնանկությունը Իրավաբանական անձը դատարանի վճռով կարող է սնանկ ճանաչվել, եթե նա ի վիճակի չէ բավարարել պարտատերերի պահանջները; Իրավաբանական անձին դատարանով սնանկ ճանաչելու հիմքերը, կարգը, ինչպես նաև սնանկ չանաչված իրավաբանական անձի պարտատերերի պահանջների բավարարման առանձնահատկությունները սահմանվում են օրենքով: Ֆիզիկական անձ Ֆիզիկական անձ են հանդիսանում բոլոր մարդիկ։ Իրավունքի տեսանկյունից ֆիզիկական անձինք կարող են ունենալ մի քանի կարգավիճակ՝ Քաղաքացիություն ունեցող, Քաղաքացիություն չունեցող, Օտարերկրյա քաղաքացիներ, Երկքաղաքացիներ։ Ֆիզիկական անձանց նման տարաբաժանումը կայանում է նրանում, որ քաղաքացիություն ունեցող ֆիզիկական անձինք միայն կարող են ընրտել և ընտրվել Հայաստանի պետական պաշտոններում, պետությունն է ստանձնում նրա պաշտպանությունը, որտեղ էլ որ նա լինի։ Մնացած բոլոր իրավունքներով և պարտականություններով նրանք հավասար են։ Ֆիզիկական անձինք ի ծնե իրավունակ են։ 18 տարեկանից սկսած ձեռք են բերում նաև լրիվ գործունակություն։ Իրավունակությամբ և գործունակությամբ օժտված ֆիզիկական անձինք ձեռք են բերում իրավասուբյեկտություն։ Ֆիզիկական անձանց մասին հիմնական դրույթները ամրագրում են ստացել Հայաստանի Սահմանադրությունում և մարդու իրավունքների մասին համընդհանուր հռչակագրում։

Բանկեր

SWIFT բանկային համակարգի ստեղծման նպատակները և զարգացման հիմնական փուլերը

Tntesaget / 010124

1950-ական թվականների վերջին միջազգային առևտրի աճին զուգընթաց տեղի ունեցավ բանկային գործընթացների քանակի աճ: Բանկերի միջև կապերի ավանդական ձևերով այլևս հնարավոր չէր աշխատել մեծածավալ բանկային տեղեկատվության հետ: Հսկայական ժամանակ էր ծախսվում տարբեր բանկերում բանկային գործընթացների իրականացման տարբերությունների հետևանքով փաստաթղթերում առաջացող թերությունների, միջբանկային գործընթացների իրականացման ընթացքում առաջացող սխալների վերացման և անհրաժեշտ բազմակի ստուգումների վրա: Տեղեկատվության ծավալների աճին զուգընթաց, թղթային կրիչների փոխարեն, պահանջ առաջացավ ավտոմատացման նկատմամբ: Աշխատանքների ավելի էֆեկտիվ միջոցների փնտրումը 1960 թվականների սկզբին հրահրեց 60 ամերիկյան և եվրոպական բանկերի հավաքվել քննարկման, որի նպատակը միջազգային բանկային գործում ստանդարտացման համակարգի ստեղծումն էր: Կայացվել էր որոշում, որի համաձայն պետք է վերջնական նպատակ հանդիսանար համակարգիչների, հեռահաղորդակցման միջոցների օգտագործումը, որոնք ապահովելու էին բանկային ինֆորմացիայի փոխանակման արագ և անվտանգ համակարգ: Ծրագրի հիմքում դրվել էին հետևյալ պահանջները` վճարովի գործընթացները պետք է իրականացվեին առանց թղթերի մասնակցության և բանկերի միջև ինֆորմացիայի փոխանակումը հեռահաղորդակցության միջոցների կիրառմամբ պետք է հնարավորինս արագ իրականացվեին տիպիկ բանկային ռիսկերը նվազագույնի հասցվեին: Վերոնշյալ ծրագիրն իր պաշտոնական ձևակերպումը ստացավ 1972 թվականին: Նույն տարում հաշվարկվեցին ծախսերը, տրվեցին բանկային տեղեկավության փոխանակման շահութաբեր համակարգի ստեղծման հանձնարարականները: Դրանք բերվեցին հետևյալին. hամակարգը պետք է հիմնված լինի միջազգային ցանցի և ցանցային ծառայության ստեղծման, գործընթացների ստանդարտացման, ինչպես նաև հաղորդագրությունների ֆորմատի ստանդարտացման, բանկերի կապին միացման տեխնիկայի ու ձևերի ստանդարտացման վրա, մեկ հաղորդագրության ուղարկման 0.15 դոլլար արժողության դեպքում եկամտաբերության ապահովման համար համակարգը մեկ օրում պետք է ամենաքիչը 100 հազար հաղորդագրություն մշակի 70 բանկերի մասնակցությամբ, յուրաքանչյուր մասնակից երկրում համակարգը պետք է ներառի 2 անկախ ու միմյանցից կախյալ բաշխող կենտրոններ և կապի խտացուցիչներ: 1977 թվականի մայիսի 9-ին տեղի ունեցավ կապի պաշտոնական բացումը: Նույն տարվա վերջին անդամ բանկերի թիվը 586 էր «513-ի փոխարեն», որոնք ապահովում էին օրական 500 հազար հաղորդագրության ուղարկում: Ներկայումս SWIFT համակարգը միավորում է 4800 բանկեր և ֆինանսական կազմակերպություններ, որոնք տեղակայված են 155 երկրներում «դրանց մոտ հաշվարկվում է ավելի քան 20,000 տերմինալ»: Այդ բոլոր բանկերն անկախ իրենց աշխարհագրական դիրքից ունեն շուրջօրյա կապ պահպանելու հնարավորություն ողջ տարվա ընթացքում: Այսօր SWIFT համակարգով օրական 3.3 մլն ֆինանսական հաղորդագրություն է ուղարկվում: SWIFT-ը բաժնետիրական կազմակերպություն է, որի բաժնետերեր են հանդիսանում անդամ բանկերը: Կազմակերպությունը գրանցված է Բելգիայում /մշտական գործող մարմինները գտնվում են քաղաք Լա-Ուլպում` Բրյուսելից ոչ հեռու/ և գործում է բելգիական օրենքներին համաձայն: Բարձրագույն մարմինը անդամ բանկերի կամ ներկայացուցիչների ընդհանուր ժողովն է: Բոլոր որոշումները ընդունվում են մասնակիցների ձայների մեծամասնությանը համապատասխան` ելնելով այն սկզբունքից, որ մեկ բաժնետոմսը մեկ ձայն է: Տնօրենների խորհրդում գլխավոր դիրքը պատկանում է Արևմտյան Եվրոպայի ու ԱՄՆ-ի բանկերի ներկայացուցիչներին: Բաժնետոմսերի քանակը որոշվում է ուղարկվող հաղորդագրությունների փաթեթին համապատասխանաբար: Բաժնետոմսերի ամենաշատ քանակ ունի ԱՄՆ-ը, Գերմանիան, Շվեցարիան, Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան: SWIFT-ի անդամ կարող է դառնալ ցանկացած բանկ, որը տեղական օրենսդրությանը համաձայն ունի միջազգային բանկային օպերացիաների իրականացման իրավունք: Անդամ բանկերի կողքին կան նաև SWIFT համակարգն օգտագործողների ևս երկու այլ կատեգորիաներ` ասոցիացիոն անդամներ, մասնակիցներ: Առաջինի դերում հանդես են գալիս անդամ բանկերի մասնաճյուղերն ու բաժանմունքները: Դրանք բաժնետերեր չեն և զուրկ են կազմակերպության կառավարմաը մասնակցելու իրավունքից: SWIFT-ի մասնակիցները բոլոր հնարավոր ֆինանսական կազմակերպություններն են` բրոքերային և դիլերային գրասենյակները, քլիրինգային և ապահովագրական ընկերությունները, ներդրումային ընկերությունները, որոնք կապին միացել էին 1987 թվականից: Մուտքը SWIFT բաղկացած է 2 փուլից` իրականացվում է բանկի ԲԸ անդամ դառնալու և որպես ԲԸ-ության աշխատող ցանցին միանալու նախապատրաստություն: Առաջին փուլում բանկը ձևակերպում և SWIFT է ուղարկում անհրաժեշտ փաստաթղթերը, մասնավորապես` մուտք գործելու դիմում, բանկի պարտավորագիրը իրականացնելու SWIFT-ի կանոնադրությունը և փոխհատուցելու ծախսերը ԲԸ-ին, բանկի և այն անձանց հասցեները, ովքեր պատասխանատու են ԲԸ-ի հետ կապի համար, բանկի հաղորդագրությունների փաթեթի պատկերը: Թեկնածու բանկը ստանում է միաժամանակյա ներդրում կատարելու և մեկ բաժնետոմս ձեռք բերելու իրավունք: SWIFT մուտք գործելը շատ թանկ արժե: Միանգամյա ներդրումը կազմում է 400 հազար բելգիական ֆրանկ անդամ բանկերի և 200 հազար ասոցիացիոն անդամների համար: Բացի այդ անդամ բանկերը պետք է ձեռք բերեն 1 բաժնետոմս 55 հազար բելգիական ֆրանկ արժողությամբ: Երկրորդ փուլն անմիջականորեն կապված է բանկի ցանցին միացման հետ: Հենց այս փուլում են լուծվում բոլոր տեխնիկական հարցերը, ձեռք բերվում կոմունիկացիոն սարքավորումները /որի արժեքը կարող է գերազանցել 1000-ավոր ԱՄՆ դոլարը/, անցկացվում է անձնակազմի ուսուցում: Ցանցին միացման ժամանակները ֆիքսված են մարտի, հունիսի, սեպտեմբերի և դեկտեմբերի առաջին երկուշաբթի օրերը: Ինչպես ցույց է տալիս փորձը, SWIFT համակարգի անդամակցության հետ կապված ծախսերը /հինականում արդի էլեկտրոնային սարքավորման տեղադրման հետ կապված/ սովորաբար հետ են գնվում 5 տարվա ընթացքում: Յուրաքանչյուր երկրում, որտեղ զարգանում է SWIFT-ը, ԲԸ-ը ստեղծում է իր ադմինիստրացիան /տեղական վարչակազմը/:

Տնտեսագիտություն

6 ֆինանսական կանոններ, որոնք կիրառելի են յուրաքանչյուր օր

Tntesaget / 240219

1. Հավելյալ բյուջե 50/30/20 կանոն, սա բյուջեի կազման հայտնի կանոն է: 50% – տան համար նախատեսված ծախսեր; 20% – ֆինանսական ծախսեր՝ պարտքերի մարում կամ խնայողությունների ավելացում; 30% – ընթացիկ կարիքների համար: Կա նաև 80/20 հարաբերակցության կանոնը՝ 20% – ֆինանսական կարիքների համար, իսկ 80% – այլ կարիքները հոգալու համար: Այս երկու կանոնը օգնում է կանոնավորել պարտավորությունները, նպատակները և մոտիվացիան: 2. Ավտոմեքենայի գնում Կանոն 20/4/10: Վարկով ավտոմեքենա գնելիս՝ անհրաժեշտ է առաջնորդվել հետևյալ սկզբունքով. 20% – պետք է վճարել կանխավճար, վերցնել վարկը ոչ ավել, քան 4 տարով, և ստացած ընդհանուր բյուջեի 10%-ից ոչ ավելին պետք է ծախսել ավտոմեքենայի ծախքերի վրա: Այս կանոնը թույլ է տալիս չգնել այնպիսի ավտոմեքենա, որը դուք չեք կարող Ձեզ թուլ տալ: 3. Բնակարանի գնում 20% կանոն: Վարկով բնակարանի գնման պարագայում՝ անհրաժեշտ է վճարել 20% կանխավճար: Դա թույլ է տալիս չգնել այնպիսի բնակարան, որը դուք չեք կարող Ձեզ թույլ տալ, այդ թվում իջեցնում է ամենամսյա վճարումների ծավալը և տալիս է հնարավորություն վարկը ժամանակին մարել: 4. Թոշակ: 10% Կանոն: Սա ամենահայտնի կանոնն է: Խնայեք եկամտի 10%-ը ապագա թոշակի համար: 5. Ուսանողական վարկ: Չի կարելի վերցնել այնպիսի ուսանողական վարկ, որը չես կարողանում մարել առաջին տարում: Սա թույլ է տալիս կառավարել ուսանողական տարիներում ստացած եկամուտները: 6. Խնայողություն և ներդրում: 6 ամսի կանոն: Անհրաժեշտ է ունենալ այնքան խնայողություն, որը թույլ կտա անհոգ ապրել 6 ամիս, եթե կորցրել եք աշխատանքը: Սա թույլ է տալիս չկայացնել այնպիսի որոշումներ, որոնք հետագայում կվնասեն Ձեզ:

Տնտեսագիտություն

«Ընդհատակյա» ու խորհրդավոր փողի մասին (bitcoin)

Tntesaget / 230219

«Աշխարհի ամենահայտնի ուտոպիաներից մեկն ընդհանուր արժույթի հարցն է: Բիթքոինը (bitcoin) հավակնում է դառնալ այդ միասնական էլեկտրոնային արժույթը: Անգամ նման համեմատություն է շրջանառվում. ինչպես ԱՄՆ-ն, Մեծ Բրիտանիան, Ռուսաստանը եւ այլ երկրներ ունեն իրենց արժույթը, այդպես էլ ինտերնետն ունի իրենը՝ բիթքոինը: Առասպելական է հատկապես բիթքոինի (bitcoin) ստեղծումը. «Ասում են, բիթքոինի առաջին ծրագիր-դրամապանակը ստեղծել է Սաթոշի Նակոմոտո կեղծանունով հանդես եկող մի հաքեր 2009 թվականին, եւ կոդն ազատ հասանելիությամբ տեղադրել համացանցում: Այլ ծրագրավորողներ բնօրինակ կոդին արել են հավելումներ՝ ստանալով իրենցը: Բիթքոին դրամապանակների իմաստն այն է, որ դրանք չեն կառավարվում ոչ մի կազմակերպության կամ պետության կողմից, եւ տեսականորեն յուրաքանչյուրը կարող է ստեղծել ծրագրի իր տարբերակը: Ապակենտրոնացված թվային այս արժույթով գործարքներն իրականացվում են առանց կենտրոնական մարմնի կառավարման՝ երկու սուբյեկտների միջեւ ուղիղ ցանցային կապով: Այն թույլ է տալիս գործարքներում մնալ անանուն՝ հանդես գալով կեղծանվամբ, իսկ ապահովության միակ երաշխիքը ցանցի կատարելությունն է ու բիթքոինն օգտագործողների միջեւ ներքին համաձայնությունը. «Իզուր չէ, որ բիթքոինն անվանում են «ընդհատակյա փող», որի հետ կապված շատ հարցեր պարզ չեն, երբեմն` նույնիսկ խորհրդավոր»: Միանշանակ չենք կարող ասել, որ բիթքոինն էլեկտրոնային փող է, չնայած որ այն ներկայացվում է նաեւ այդպիսին. «Էլեկտրոնային փողի հետեւում միշտ լինում է կանխիկ գումար կամ ոսկի, : Այդպես է գործում, օրինակ Webmoney-ն, Яндекс. Деньги-ն եւ այլն: Բիթքոինը, որպես վիրտուալ արժույթ, ուղղակիորեն կախված չէ որեւէ իրական արժույթից: Այն համեմատում են ոսկու հետ՝ անվանելով նաեւ «թվային ոսկի»: Ոսկու գաղափարն ակնհայտ է բիթքոինի անվան, լոգոյի, ինչպես նաեւ այս արժույթով իրականացվող մի շարք գործընթացների մեջ: Օրինակ՝ բիթքոինի փոխանցումների իրականացմանը հետեւում եւ ապահովում են հզոր համակարգիչների առջեւ նստած մարդիկ, որոնց անվանում են բիթքոինի «հանքափորներ», բիթքոինի առքուվաճառքն իրականացվում է վիրտուալ բորսաներում»: Այս տեխնոլոգիան հավակնում է լուծել երկու կարեւոր հարց. բիթքոինը տարածել եւ հաստատել ողջ աշխարհում՝ որպես միասնական էլեկտրոնային արժույթ, որով հնարավոր կլինի վճարել ցանկացած ծառայության կամ ապրանքի դիմաց եւ այն դարձնել փողերը պահելու ամենաապահով տարբերակը:

Տնտեսագիտություն

Վերին և Ստորին Պանամա. Ֆեդերալ համայնքի 20 օֆֆշորները (offshore)

Tntesaget / 220219

Forbes-ը հրապարակել է պատգամավորների ամենաընդհանուր ցանկը, որոնց կարող են կասկածել սեփական հակակոռուպցիոն օրենքի բոյկոտում (offshore): 2016 թվականի ապրիլ ամսին, Լրագրողների միջազգային կոնսորցումը (ICIJ) հրապարակեց ամբողջ աշխարհի քաղաքական գործիչների և չինովնիքների օֆֆշորային (offshore) միջոցների հետաքննության արդյունքները: Ստուգվել են պանամական իրավաբանական Mossack Fonseca ընկերության ավելի քան 11.5 մլն. ներքին փաստաթղթերը: Օֆֆշորային միջոցների սեփականատերերի ցուցակում առկա են 10 ռուսաստանյան չինովնիկների և քաղաքական գործիչների անուններ: Արխիվային տեղեկատվության հիման վրա, հետագայում՝ նույն թվականի մայիս ամսին, ևս հրապարակվեցին մի քանի տասնյակ ռեգիոնալ և ֆեդեռալ չինովնիկների և քաղաքական գործիչների անուններ: 2013 թվականի օգոստոս ամսից, Ռուսաստանի օրենսդրությունն արգելում է քաղաքացիների այդ կատեգորիային, տնօրինել և կամ սեփականատեր հանդիսանալ օտարերկրյա ընկերությունների բաժնետոմսերին: Միևնույն ժամանակ, օրենքը թույլ է տալիս լինել օֆֆշորային ընկերության իրական շահառու, բայց պարտադիր պետք է հայտարարագրվի այդպիսի ակտիվը և նրանից ստացած եկամուտը: Վերը նշված կետի խախտումը՝ իրենից ենթադրում է իրավասությունների դադարեցում և աշխատանքից ազատում: ՌԴ Գլխավոր Դատախազ Յուրի Չայկան խոստացավ հետաքննել լրագրողների հրապարակած տվյալները և հրապարակել հետաքննության տվյալները: Հետաքննության արդյունքերի հրապարակման սպասումով՝ Forbes-ը որոշեց ինքնակամ ուսումնասիրել տվյալների բազան և սկսել պատգամավորներից, որոնք 2013 թվականի աշնանն ինքնակամ՝ իրենց արգելեցին տնօրինել օֆֆշորային ակտիվներ: Ներկայումս Offshore Leaks-ի բազայում պահպանվում է տեղեկատվություն 320.000 ընկերությունների վերաբերալ: Արխիվի առաջին մասը ձևավորվել է 2013 թվականին՝ Վիրջինյան կղզիներում գտնվող Commonwealth Trust Limited-ից տեղեկատվության արտահոսքի հետևանքով, իսկ մյուս մասը՝ Portcullis TrustNet ընկերության աղբյուրների արտահոսքի հետևանքն է: Forbes-ը բացահայտեց, որ ռուսաստանյան 11.516 ընկերություններից 50-ը կապված է օֆֆշորային բիզնեսի հետ, որոնք կարող են կապ ունենալ 29 պատգամավորների հետ: Այդ ընկերություններից կեսը լուծարվել են կամ 2010 թավականից հետո նրանց ճակատագիրը պարզ չէ՝ օրենքի ընդունումից հետո, որը արգելում էր պատգամավորներին և պետական աշխատողներին սեփականության իրավունքով ունենալ արտասահմանյան երկրներում գտնվող ակտիվներ: Վերջնական արդյունքով, ըստ Forbes-ի, ցուցակում ընդգրկված են 3 նահանգապետեր և 7 պատգամավորներ, որոնք կարող են չանցնել հակակոռուպցիոն ստուգումներ: Նրանց կամ նրանց հարազատների անունները համընկնում էին օֆֆշորային ընկերությունների հետ կապ ունեցող իրական շահառունների հետ: Որոշները ֆորմալ առումով օրենքը չէին խախտում, քանզի օֆֆշորային ընկերությունները գրանցված էին իրենց չափահաս զավակների կամ ծնողների անունով, իսկ արգելքը վերաբերում էր միայն անչափահաս զավակներին և ամուսիններին: Բայց անուղղակիորեն կարելի է ասել, որ պատգամավորները շարունակում էր այդ ակտիվները տնօրինել կամ այդ ակտիվներից շահույթ ստանալ: Ստորև ներկայացնում ենք Forbes-ի կողմից հրապարակած այն չինովնիկների անուններն ու սեփկանության մասին տվյալները, որոնք ներառված են պանամական դոսիեյում. 1. Ախմետ Պալանկոեվ. Ինգուշետի Հանրապետության նահանգապետ Ակտիվները – Ակրոպոլ խմբի; Ակրոպոլ ԿԲ ՓԲԸ ընկերության; Դոնսկիյ Ուգոլ ՍՊԸ համասեփականատեր; Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 24.7 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 6 տուն, բնակարան, 12.000 քմ. հողատարածք Ռուսաստանում, 3.477 քմ. տարածք ունեցող վիլա Իսպանիայում: Մեքենաններ – 6 լյուքսային մեքենա, որում ներառված է հոլանդական Spyker C8 Spider և Aston Martin Vanquish, մոտոցիկլ Harley-Davidson VRSCA Օֆֆշորային ընկերություններ – Belgorni Limited; Logiteck Management S.A.; Pomoretan Limited Կապեր – համաձայն պանամական արխիվի Akhmet Palankoev, Musa Palankoev և Sergey Lepeshkin հանդիսանում են Belgorni Limited ըներության բաժնետերը, որն իր գործունեությունը դադարեցրել է 2015 թվականին: Իրական շահառուն այդ ընկերության հանդիսանում է Sergey Lepeshkin-ը, որը հանդիսանում է Ակրոպոլ խմբի և Ակրոպոլ բանկի սեփականատերը: Յուրաքանչյուր բաժնետիրոջ գրանցման հասցե նշված է՝ Ակրոպոլ բանկի մոսկովյան օֆֆիսի հասցեն: Musa Palankoev-ը հանդիսանում է Ախմետ Պալանկոյեվի եղբայրը, որը հանդիսանում է ոսկու արդյունահանմամբ զբաղվող Polyus Gold ընկերության 2.85% բաժնետոմսերի սեփականատերը: Belgorni Limited ընկերության մյուս բաժնետերը հանդիսանում է Sefton Management Ltd, որին է պատկանում Ակրոպոլ Խումբ ՍՊԸ 99% բաժնետոմսերը, որն իր հերթին վերահսկվում է Պալանկոեվի կողմից: 3. Ալեկսեյ Ալեկսանդրով. Կալուգայի տարածաշրջանի նահանգապետ Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 14.7 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 3 տուն, 5 բնակարան, 11.000 քմ. հողատարածք Ռուսաստանում; Մեքենաններ – Mercedes S5004M, կնոջ անունով գրանցված է BMW 320; Օֆֆշորային ընկերություններ – Telscombe Investments Limited Կապեր – նշված ընկերության բաժնետերը հանդիսանում է նահանգապետի կինը՝ Սեռաֆիմա Ալեկսանդրովան, որն Սանկտ Պետերբուրգում աշխատում է որպես դատապաշտպան: Նա հանդիսանում է ռիելտորական ընկերության սեփականատեր և տնօրինում է ԱՆ Նեոսկիյ Պրոսպեկտ ԲԲԸ 50% բաժնետոմսերը: Իրենց տղան որոշակի ժամանակ աշխատել է Ազգային անվտանգությունում՝ որպես քննիչ, ներկայումս աշխատում է Մարսային հողակտոր իրավաբանական գրասենյակում: Անդրեյ Գոլուշկո: Օմսկի շրջանի նահանգապետ Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 20.1 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 2 տուն, 1 բնակարան, 25.000 քմ. հողատարածք Ռուսաստանում; 7.800 քմ վիլա Նիցայում Մեքենաններ – Porsche Cayenne, կնոջ անունով գրանցված է Land Rover Range Rover; Օֆֆշորային ընկերություններ – Vitafin Limited Կապեր – Ընկերության իրական շահառուն հանդիսանում է նահանգապետի աղջիկը: Մարիյան ծնվել է 1988 թվականի ապրիլի մեկին, ավարտել է Շվեյցարիայի մասնավոր դպրոցներից մեկը, հետո Ժնևի համալսարանը: Սոց. ցանցերի տեղեկատվության հիման վրա՝ ներկայումս Մարիան բնակվում է Մոսկվայում և 2013 թվականին բացել է Կուտոզովյան կամրջի վրա գտնվող Herve Ledger բուտիկը: 4. Իգոր Անանսկիխ: Պատգամավոր՝ ԼԴՊՌ կուսակցությունից Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 4.7 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 1 տուն, 1 բնակարան, 78.000 քմ. հողատարածք Ռուսաստանում; Օֆֆշորային ընկերություններ – Westquality Inc Կապեր – Mossack Fonseca-ի տվյալներով՝ Igor Ananskikh անուն ազգանվամբ անձը հանդիսանում է Westquality Inc ընկերության միակ բաժնետերը և իրական շահառուն: Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում գրանցված Ոեստլվոլիտի ինկ ընկերության հիմնական բաժնետերը հանդիսանում է Ոմեբեր ՓԲԸ և ԿՍ-Պրինտ ՍՊԸ, որոնք բաժնետեր էին հանդիսանում մինչ 2015 թվականի հոկտեմբեր: Սկզբում երկու ընկերությունները ղեկավարում է Իգոր Անանսկիխը, իսկ ներկայումս ընկերությունների միակ բաժնետեր և գլխավոր տնօրեն հանդիսանում է պատգամավորի եղբայր Ալեկսանդր Անանսկիխը: 5. Ալեկսանդր Բաբակով: Պատգամավոր՝ Միասնական Ռուսաստան կուսակցությունից Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 4.7 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 1 բնակարան; Օֆֆշորային ընկերություններ – AED International Limited Կապեր: Mossack Fonseca տվյալներով մինչ 2011 թվականը Ալեկսանդր Բաբակովն էր հանդիսանում ընկերության բաժնետերը, իսկ դրանից հետ բաժնետոմսերի սեփականությունը փոխանցել է 23 տարեկան աղջկան՝ Օլգան Բաբակովային: Որպես գրանցման վայր՝ Օլգան նշել է Լոնդոնյան հեղինակավոր թաղամասերից մեկը: 6. Սերգեյ Վայնշտեյն: Պատգամավոր ԼԴՊՌ կուսակցությունից: Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 20.7 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 2 տուն, 4 բնակարան, 27.000 քմ հողատարածք Ռուսաստանում Մեքենաններ – BMW X5, Porsche Cayenne, կվադրացիկլ և 2 ձյունագնաց; Օֆֆշորային ընկերություններ – Elmex Holdings S.A. Կապեր: Պանամական դոսիեյում նշված է, որ Elmex Holdings S.A. ընկերության բաժնետերը հանդիսանում է պատգամավորի հայրը: 2011 թվականին՝ իր նախնընտրական ծրագրում, Սերգեյ Վայնշտեյնը նշել է, որ հանդիսանում է Nortoholme Investments Ltd 100% բաժնետերը, որը տնօրինում է Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում գործող հյուրանոցների ցանցին և մի քանի ռուսական ընկերությունների բաժնետոմսերին: Համաձայն Offshore leaks տվալների՝ 2013 թվականի տվյալներըով, Վայնխտեյնը հանդիսանում է Nortoholme Investments Ltd. և Brosworth Ltd ընկերությունների բաժնետեր: 7. Դենիս Վորոնենկով: Պատգամավոր ԿՊՌՖ կուսակցությունից: Եկամուտ – 2015 թվականին կազմել է 11.5 մլն. ռուբլի; Անշարժ գույք – 2 բնակարան Մեքենաններ – Mercedes-Benz S350; Օֆֆշորային ընկերություններ – Kaul Engineering

Տնտեսագիտություն

Կյանքը ստարտափից հետո. ինչպես ճիշտ կառավարել աճող ընկերության ֆինանսները

Tntesaget / 200219

Ինտերնետ հաշվապահության «Мое дело» (Իմ գործ) կազմակերպության հիմնադիրը ներկայացնում է իր բիզնեսի աճի և նրա խնդիրների մասին: Ներկայումս ՙԻմ գործն՚ արդեն չի կարելի կոչել ստարտափ. մեզ մոտ աշխատում են ավելի քան 200 աշխխատակից, մենք գործընկերներ ունենք ՌԴ-ի շատ ռեգիոններում, սահուն կերպով իրականցվում է տեխսպասարկումը և այլ ներքին գործընթացները, իսկ վաճառքները հեշտորեն կարելի պլանավորել ավելի քան կես տարի առաջ: Բայց երեք տարի առաջ մենք հանդիսանում էինք դասական ստարտափ, որտեղ աշխատում էին 10 աշխատակից և որը ուներ շատ քիչ հաճախորդներ: Թե ինչպես գոյատևել սկզբնական փուլում, պատմում են շատերը, բայց թե ինչպես նոր ստարտափից սարքել խոշոր բիզնես, շատ քչերն են խոսում, չնայած, իմ կարծիքով, դա ավելի դժվար է: Եվ հենց ստարտափից դեպի խոշոր բիզնեսի անցման փուլում էլ շատերը կրում են անհաջողություն: Արագ աճի խնդիրը շատ զանազան է, որը բաժանվում է 3 հիմնական բաժինների. ընդհանուր հարցեր և ֆինանսներ, վաճառքների և հաճախորդների ծառաությունների ֆիքսում, աշխատակիցների աճ: Եվ այսպես, դուք ստեղծել եք Ձեր ստարտափը /որպես օրինակ վերցնենք ինտերնետ ստարտափը/, ստացել եք առաջին հաճախորդներին, մոտավորապես նախագծել եք Ձեր բիզնես մոդելը, ներգրավել եք միջոցներ զարգացման համար և այժմ հիմնական խնդիրը – անել հենց այն նույնը, բայց 100 անգամ ավելի շատ, քան նակինում: Առաջին և գլխավոր խորհուրդը Մինչ պլանավորելը՝ զարգացնելու ցանկացած ուղղությունները, տվեք Ձեզ հետևյալ հարցը ՙԼավ է կառուցված փոքր թվերի վրա կառուցված բիզնեսը՚: Եվ եթե տարակարծիք ունեք, մինչ պատասխանել ՙԱոյ՚, բայց ավելի լավ է աճի մասով դեռ սպասել: Պլանավորման խնդիրը, շատ անգամ համադրվում է փորձարկումների հետ, և եթե գնել 10 անգամ ավելի գովազդ՝ չիմանալով Ձեր խնդիրները կամ վարձել 100 մենեջեր վաճառքերի ավելացման համար, առանց հասկանալու վաճառքների զարգացման հստակ մեխանիզմը, ուրեմն մեծ գումարներ ծասելու և ոչինչ չստանալու ռիսկը Ձեր բիզնեսում առկա է: Եվ ուրեմն ցանկացած փորձ, ցանկալի է կիրառել փոքր թվերի վրա, հետո անցնելով խոշոր գումարների: Ֆինանսական պլանավորում Առաջինը, մինչ ֆինանսավորում ներգրավելը, անհրաժեշտ է կազմել իրականա տարեկան ծախսերի և շահույթի պլան, որով դուք կառաջնորդվեք մոտակա մեկ տարին: Եթե Ձեր բյուջեում առկա են ծախսեր, որոնք կազմում են Ձեր ծախսերի ավելի քան 20%, ուրեմն անհրաժեշտ է դետալացնել այդ ծախսերը: Որպես օրինակ, եթե Ձեր ծախսերի մեծ մասը ընկնում է աշխատավարձի վրա, ապա այն բաժանեք բաժիների վրա՝ առաձնացնելով աշխատավարձը բոնուսային գումարներից, կամ եթե հիմնական մասը ծախսվում է մարքեթինգի վրա, ուրեմն ուղորդեք հիմնական ծախսերը խոշոր հեռուստալիքների վրա: Եթե պլանավորում եք նոր աշխատակիցների ընդունում, ուրեմն այն իրականցրեք շատ ուշադիր և անպայման պլանավորեք միջոցներ օֆիսի ընդլայնման, ինտերնետ կապի ավելացման և այլնի համար: Նոր աշխատակիցների ընդունման հոդվածները, շատ անգամ վատ են պլանավորվում, ուստի մոտեցեք այդ հարցին ամենայն ուշադրությամբ: Մի մոռացեք պլանավորել նաև տնտեսական ծախսերը, մեթոդոլոգիական և աշխատակիցների համար նախատեսված հանգստի ծախսերը: Ընդհանուր առմամբ Ձեր մոտ պետք է լինի մոտավորապես 40-50 ծախսային հոդված: Այն բանից հետո, երբ պլանը պատրաստ է, ծախսերի ամբողջ գումարը և դրանից մոտավորապես 20-30% ներդներք Ձեր բանկային հաշվին՝ ավանդի տեսքով: Ֆիքսում եք յուրաքանչյուր ամսվա ծախսը և ինչքան գումար եք յուրաքանչյուր ամիս հանում ավանդային հաշվից, և բանկի հետ բանակցություններ եք վարում լավագույն տոկոսներ ավանդային միջոցների համար: Բանկի հետ բանակցությունների ընթացքում, կարևոր է պայմանավորվել, որ դուք իրավունք կունենաք գոնե մեք անգամ խզել ավանդային պայմանագիրը՝ չկորցնելով հաշվեգրված տոկոսները: Եթե դուք ավելի քան երկու անգամ եք խզում ավանդային պայմանագիրը, դա չի նշանակում, որ վատ է, բայց դա ահազանգ է, որ Ձեզ անհրաժեշտ է ֆինանսական տնօրեն: Եթե 3-4 ամիս հետո պարզվում է, որ Ձեր ծախսերը նվազում են, և հաշվին առկա միջոցները ավելանում են, նշանակում է դուք լավ եք պլանավորել Ձեր ֆինանսները, և ցանկալի է այդ միջոցները ևս տեղաբաշխել ավանդային հաշվի վրա: Ամբողջական միջոցների սղությունը, թույլ է տալիս Ձեզ չհանգստանալ և այն թույլ է տալիս Ձեզ միշտ զգոն լինել և ճիշտ կառավարել սեփական ծախսերը: Եվ անգամ տոկոսների հաշվեգրումը լինեն շատ քիչ, դուք երաշխավորված կլինեք, որ ծախսում եք շատ քիչ և ստանում եք բավականին եկամուտ՝ բիզնեսի ընդլայնման համար: Ֆինանսական վերահսկողություն Եթե դուք չունեիք հաշվապահ, ճիշտ ժամանակն է վարձել, քազի եթե դուք պլանավորում եք ծախսել տարեկան ավելի քան 2 մլն դոլլար, հաշվապահը խիստ անհրաժեշտություն է: Հանձնարարեք հաշվապահին, որ Ձեր համար կազմի ամենօրյա ծախսերի և եկամտի հաշվետվություն: Նշված հաշվետվությունը ցույց կտա, թե ինչպես են ծախսերի և եկամտի պլանավորումը համապատասխանում Ձեր պլանավորվածին: Եվ ամեն երկուշաբթի նվազագույնը մեկ ժամ ծախսեք այդ հաշվետվության ուսումնասիրության համար: Ուսումնասիրեք, թե որ հոդվածներով եք շատ ծախսում, որով քիչ, և այդ տեղեկությունների հիման վրա շտկեք կամ ծախսերը, կամ մյուս ամսվա պլանը: Եթե ամեն ինչ անել ճիշտ, կարելի է զերծ մնալ անիմաստ ծախսերից և բավականին օպտիմալացնել ծախսերը: Խնդրեք նաև հաշվապահին յուրաքանչյուր առավոտ փոստով Ձեզ ուղարկել երեք թիվ. ինչքան է առկա Ձեր հաշվին, ինչքան եք աշխատել ամսվա սկզբից և ինչքան եք ծախսել ամսվա սկզբից: Մատակարարներ և գործընկերներ Ինչքան էլ տխուր լինի Ձեր համար, հավանական է, որ ստարտափից մինչև իրական բիզնեսի ստեղծումը, Ձեր 90% մատակարաներին և գործընկերներին, որոնց հետ նախկինում աշխատել եք, անհրաժեշտություն կլնի փոխել: Դա ակսիոմա չէ, քանզի ընկերությունները շատ պարագայում, որոնք շատ լավ են աշխատում փոքր բյուջեով և ծավալներով, չեն կարող դիմակաել մեծածավալ բիզնեսի կանոններին: Սա նրա համար չեն, որ նրանք վատն են, այլ նրանք ներքին կառուցվածքը համադրելի չէ Ձեր ընկերության հետ: Աշխատեք տարբեր ընկերությունների հետ, և գնահատեք նրանց որակը և ամենակարեվորը առևտուր արեք: Եթե բանակցություններից հետո այն ընկերության վաճառքի մենեջերը, ում հետ առևտուր էիք անում, Ձեզ չի համարում ՙագահ կենդանի՚, ուրեմն դուք վատ եք առևտուր արել: Մեծածավալ ապրանքների պարագայում կարելի է և պետք է առևտուր անել: Անգամ 10% ամսեկան զեղչը, Ձեզ կտա խնայել տարեկան կտրվածքով մի քանի միլիոն դրամ: Իրականացրեք այն հենց դուք և պահանջեք այդ ամենը Ձեր աշխատակիցներից: Այդպիսի լավ միջոց կա, երբ աշխատակիցը Ձեզ բերում է ստորագրելու 300.000 դոլարի պայմանագիր, նվազեցրեք այն 10%-ով և ասեք, որ կստորագրեք միայն 10% նվազման դեպքում: Վերջնահաշվարկում Ձեր աշխատակիցները կսովորեն այդ մեխանիզմմին և միշտ կձգտեն ստանալ զեղչեր Ձեր գործընկերներից: Կա ևս մեկ ձև, որը ցանկալի է իրականացնել ամեն ամիս: Խնդրեք Ձեր հաշվապահին յուրաքանչյուր օր տրամադրել աճման կարգով Ձեր գործընկերներին վճարվող միջոցների չափը: Դրանով դուք կիմանաք ում հետ է նպատակահարմար բանակցել՝ ստանալու համար ցանկալի զեղչը: Սա նաև կօգնի Ձեզ՝ հասկանալու համար, արդյոք անհրաժեշտ է խնաել միջոցները: Մինչ ընկերությունը դուրս չի եկել դեպի շահույթ, անհրաժեշտ է խնայել ցանկացած դրամ, որը ծախսվում է:

Տնտեսագիտություն

ԳՈՐԾԱՏՈՒ ԱՇԽԱՏՈՂ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Tntesaget / 150219

Մի թողեք սեփական բացթողումները և անհաջողությունները բարձիթողի, առանց դրանց մանրամասն վերլուծության: Երբ գործատուն աշխատանքի է ընդունում նոր աշխատակից, նա ոչ միայն բերում է նոր աշխատուժ, այլ նաև սկսում է նոր հարաբերություններ: Քանի որ գործատուները և աշխատողները հաճախ սերտորեն են աշխատում, նրանք անպայմանորեն պետք է զարգացնեն իրենց հարաբերությունները: Այդ հարաբերությունները կարևոր է բիզնեսի հաջողության համար, քանի որ ուժեղ հարաբերությունները կարող են հանգեցնել աշխատակցին ավելի մեծ երջանկության և նույնիսկ ավելացնել արտադրողականությունը: Որպեսզի քաղեք հաջողություն` պահեք գործատու-աշխատակից հարաբերությունների դինամիկա ձեր մտքում: Ընդհանրապես, գործատուի և աշխատողի հարաբերությունները փոխադարձ հարգանքով պետք է լինեն: Այս հարաբերությունների սերտացման աստիճանը կախված է թե՛ գործատուից, և թե՛ աշխատակցից: Որոշ գործատուներ իրենց աշխատակիցներին պահում են հեռավորության վրա և անելով դա՝ ապահովում են, որ նրանց միջև հիերարխիայի շփոթություն չլինի: Մյուսները նախընտրում են ունենալ բարեկամական հարաբերություններ իրենց աշխատողների հետ, դա դիտելով, որպես իրենց աշխատողների երջանկության բարձրացման ճանապարհ: Թեև, ոչ մի տարբերակն էլ ամբողջովին ճիշտ կամ սխալ չէ, իմաստուն քայլ է խուսափել աշխատակիցների հետ մտերմիկ հարաբերություններից, քանի որ սա կարող է առաջացնել գործատուի և աշխատողի միջև նսեմացում:

Բանկեր

Բանկային կարգավորման ազգային, ռեգիոնալ և միջպետական մակարդակներ

Tntesaget / 120219

Բանկերի կարգավորման ազգային մակարդակի կիրառման ժամանակ առանձնացվում է երկու հիմնական մոտեցում. Կապված ազգային ինստիտուտների հետ, որոնք օժտված են որոշակի օրենսդրական կարգավորման և վերահսկողական նորմերով: Այդպիսի մոտեցումով գործում են ԱՄՆ և Արևմտյան Եվրոպայի երկրները: Կապված որոշակի նորմերի և կանոնների ինքանակամ կիրառմամբ, որոնք թույլ են տալիս կիրառել ավելի լայն նորմատիվային բազաներ: Այս մոտեցումը լայն կիրառություն ունի Անգլիայում, բայց ներկայումս Անգլիայի օրենսդրությունը գնալով փոփոխության է ենթարկվում դեպի առաջին մոտեցում, որը կապված է միասնական եվրոպական չափանիշների ներդրման և կիրառման հետ: Համագործակցության ռեգիոնալ մակարդակը իր մեջ ներառում է պետության կողմից իրականացվող տարածաշրջանային տնտեսական քաղաքականության գործող սուբյեկտներին և ուղղված է ընդհանուր նպատակների նվաճմանը, որոնք առկա են ռեգիոնալ ինտեգրացիոն միավորման շրջանակներում, որին մասնակցում է տվյալ պետությունը: Ռեգիոնալ վալյուտային կարգավորման գործընթացները տեղի է ունենում տարածաշրջանների տնտեսական միավորման շրջանակներում: Արդյունաբերական զարգացած երկրների համար տիպիկ օրինակ հանդիսանում է Եվրոմիությունը: Բայց Եվրոմիության շրջանակներում իրականացվող վալյուտային քաղաքականությունը խորը հետք է թողնում այն արտասահամանյան բանկերի վրա, որոնք գործում են Եվրոմիության անդամ պետություններում: Եվրոմիության շրջանակներում ընդհանուր բանկային ռազմավարության իրականացման համար արգելք է հանդիսանում անդամ երկրներում գործող այն ուղղակի և անուղղակի սահմանափակումները, որոնք խանգարում են զարգացնել այդ երկրների ֆինանսական համակարգերը: Նշված ուղղակի և անուղակի արգելքների հաղթահարումն էլ կբերի Եվրոմիության երկրներում ֆինանսական և բանկային կայուն համակարգի ձևավորմանը, որը կարող է դիմակայել ապագայում սպասվող ցանկացած տնտեսական և ֆինանսական ճգնաժամ: Չնայած նրան, որ ինտեգրացիոն միավորումները ստիպում են խոսել ընդհանուր ֆինանսական հարթակների ստեղծման անհրաժեշտության մասին, բայց զարգացած ցանկացած երկրում բանկերի կարգավորումը անհրաժեշտ է հետևյալ նպատակներից ելնելով. Տնտեսական անվտանգության ապահովման և միասնական ֆինանսական համակարգի գործունեության համար բարենպաստ պայմաններ ստեղծման նպատակով; Ներքին ֆինանսական շուկա անբերեխիխճ ներդրողների ներթափանցման սահմանափակման նպատակով; Ազատ մրցակցային իրավիճակների ստեղծման և ցանկացած տեսակի ֆինանսական ծառայությունների մատուցման նպատակով; Ֆինանսական հաստատությունների գործունեւության կարգավորման նպատակով; Ազգային բանկերի կազմում արտասահմանյան ՙգործակալների՚ գործունեության սահմանափակման նպատակով; Տնտեսական ակտիվության մակարդակի վերահսկողության նպատակով: Անկախ նրանից, թե երկիրը համաշխարհային տնտեսությանը ինչ մակարդակով է ինտեգրված՝ արտասահմանյան բանկերի գործունեությունը տվյալ երկրներում հիմնականում իրականացվում է միջպետական, եվրոպական և ազգային ստանդարտներով: Ինչքան երկրի ֆինանսական համակարգը զարգացած է, այդքան երկրի ֆինանսական համակարգը ունի հին պատմություն և ինչքան շատ է պետությունը ուշադրություն դարձնում բանկերի կարգավորման գործընթացին՝ համաձայն միջազգային ստանդարտների, այնքան նրա ֆինանսական համակարգը համաշխարհային շուկայում ավելի մրցակցային է: Միջպետական բանկային կարգավորման նպատակներն են. յուրաքանչյուր երկրի վալյուտաների նկատմամբ իրականացվող կարգավորման մեխանիզմների առկայություն, վալյուտային ճգնաժամերի հաղթահարմանն ուղղված համատեղ մեխանիզմների իրականացում, ընդհանուր վալյուտային քաղաքականության կիրառում: Արդյունաբերական զարգացած երկրները բավականին ուշադրություն են դարձնում միջպետական կառավարմանը, որոնց անհրաժեշտությունը հիմնավորված է մի շարք պատճառներով. Առաջին պատճառ – ազգային տնտեսությունների փոխկապակցվածություն՝ մասնավորապես վալյուտային, վարկային և ֆինանսական գործառույթների: Երկրորդ պատճառ – շուկայական և պետական կարգավորման հարաբերակցությունների միջև փոփոխությունների առկայություն, որը տեղի է ունենում ի օգուտ շուկայականի: Երրորդ պատճառ – միջազգային շուկաներում ուժերի վերաբաշխում, մասնավորապես ԱՄՆ-ի գերակայությունը փոխարինվում է երեք բևեռների համագործակցությամբ և գործընկերությամբª ԱՄՆ, Արևմտյան Եվրոպա և Ճապոնիա: Չորրորդ պատճառ – համաշխարհային վալյուտաների, վարկային, ֆինանսական շուկաների անկայունության առկայությամբ, որոնք տեղի են ունենում վալյուտաների կուրսերի տատանմամբ, տոկոսադրույքների փոփոխմամբ, նավթային գների տատանմամբ, բորսաերի ճգնաժամերով և ալն:

Տնտեսագիտություն

Աուդիտի պատմությունը

Tntesaget / 040219

Աուդիտ – ֆինանսական վերահսկողության ձևերից մեկը, որի անհրաժեշտությունը առաջացել է դրամական հարաբերությունների և ապրանքափոխանակման առաջացման և զարգացմանը միաժամանակ։ Առաջին երկիրը, որը ստեղծեց ֆինանսական վերահսկողության համակարգ, Չինաստանն էր մ.թ.ա մոտավորապես 700 թվականին։ Աուդիտի զարգացումը սերտորեն կապված էր առանձին պետությունների ֆինանսաարդյունաբերական պատմության առանձնահատկությունների հետ և որոշվում էր նախ և առաջ կապիտալի շուկայի զարգացման բնույթով։ Եվրոպայում աուդիտը հայտնի էր արդեն Միջնադարում, սակայն որպես գիտություն և տնտեսական գործունեության տեսակ ակտիվորեն զարգացել է սկսած դարից։ Միջնադարում կոնտրագեն-առևտրականների (որպես կանոն այլ առևտրականներին կամ բանկային ինստիտուտներին) աուդիտորները ստուգում էին 19-րդ առևտրականների հաշվապահական գրքերը և վկայակոչում էին իրենց ճիշտ լինելը։ 19-րդ դարում աուդիտի հիմնական պատվիրատուները դարձան վարկատուներից բացի նաև ձեռնարկության սեփականատերերը, ինչը կապված էր բաժնետիրական և սահմանափակ ընկերությունների ակտիվ զարգացման հետ, որտեղ սեփականատերերը չէին զբաղվում ընթացիկ կառավարմամբ և համապատասխանաբար կարիք ունեին վարձակալված կառավարիչների նկատմամբ մշտական ստուգման։ Տնտեսության գլոբալացումը, վերազգային կազմակերպություննրի ստեղծումը բազմաթիվ ենթաճյուղերով, որոնք ցրված են ամբողջ երկրով, նույնիսկ՝ ամբողջ աշխարհով, զգալիորեն ուժեղացրեցին վերստուգողների նկատմաբ բիզնեսի պահանջը։ Բացի այդ, զուգընթաց տնտեսությանը պետական միջամտության աճին և հարկադրության համակարգի բարդացմանը, ձեռնարկությունները անկախ մասնագետների անհրաժեշտություն զգացին, որոնք կարող էին ստուգել ընկերության հաշվապահական և հարկային հաշվետվությունները՝ սխալենրի և հաշվետության անհամապատասխանությունների բացահայտման և պետական մարմինների կողմից սանկցիաների կանխման նպատակով։ 20-րդ դարում կապված ֆոնդային շուկայի ակտիվ զարգացման հետ ի հայտ եկան աուդիտով հետաքրքրված նոր կատեգորիայի դեմքեր՝ ներդրողներ։ Որպես կանոն, սկանդալենրի յուրաքանչյուր ալիք, որը կապված է ձեռնարկությունների սնանկացման հետ, որոնց բաժնետոմսերը կամ պարտատոմսերը ունեն բորսայական լիստինգ և ակտիվորեն շրջանառվում են, որոնք շրջվում են աուդիտորների նկատմամբ դատական հետապնդումներով և աուդիտորների ու նրանց կողմից կատարվող ստուգումների նկատմամբ պահանջների խստացումներով։ Բազմաքանակության հաշվին ներդրողները դարձան աուդիտորական ծառայությունների ամենաակտիվ և պահանջարկ վայելով սպառողները։ 20 դարի կեսերից աուդիտորները լայնացրեսին իրենց հետաքրքրությունների ոլորտը և սկսեցին իրականացնել գործունեություն ոչ միայն հաշվապահական հաշվետվության հաստատման գծով, այլև իրենք ևս սկսեցին վարել հաշվապահական հաշվառում կողմնակի կազմակերպությունների համար՝ հանդես գալով կոլեգիալ կորպորատիվ հաշվապահի և իրավաբանի, ինչպես նաև ներդրումային խորհրդատուի և իր հաճախորդների համար հավատարմագրված կառավարչի դերում։ Բացի այդ, գիտատեխնիկական հեղափոխությունը ստիպեց աուդիտորական ընկերություններին յուրացնել կազմակերպության կառավարման, հաշվառման ավտոմատացման ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներդրման, ինչպես նաև որակի և այլ խառը աշխատանքների վերահսկողության համակարգերի ներդրման ֆունկցիաներ։ Ռուսաստանում (ԽՍՀՄ-ի գոյության ընթացքում հաշվապահական հաշվետվության աուդիտը ի հայտ եկավ 1980-ական թվականների վերջից (չհաշված նախահեղափոխական ժամանակաշրջանը) և սերտորեն կապված էր կրկին ստեղծված համատեղ ձեռնարկությունների գործունեության հետ։ Մինչև 20-րդ դարի 90-ական թվակաների կեսերը շուկան կազմվում էր տարերայնորեն, չնայած որ Նախագահի կողմից 1993 թվականին ընդունված աուդիտորական գործունեության Ժամանակավոր կանոնները որոշակի կարգ ու կանոն մցրեցին։ Այդ ժամանակաշրջանի բնութագրիչ գիծը այն էր, որ մասնագիտությունը ձևավորվեց նախկին խորհրդային վերստուգողներից և հաշվապահներից։ 1994 թվականի վերջից ներդրվեց աուդիտորների պարտադիր ատեստավորում, իսկ սկսած 1995 թվականից՝ աուդիտորական կազմակերպությունների և մասնավոր աուդիտորների լիցենզավորում։

Տնտեսագիտություն

Օֆֆշոր հասկացության մասին

Tntesaget / 010219

Օֆֆշոր (offshore-ծովեզերքից հեռու) հասկացությունն առաջին անգամ կիրառվել է 1965 թվականին, երբ Անգլիայի Բանկը Բահամյան կղզիների (գտնվում է Բրտանական թագավորության ենթակայության տակ) համար մշակեց հատուկ կարգեր: Այնտեղ գրանցված օֆֆշորային բանկերն իրավունք էին ունենում սպասարկել ոչ ռեզիդենտ հաճախորդներին օտարերկրյա արտարժույթով: Հետագայում այդ փորձը սկսեցին կիրառել նաև նաև Արևմտյան Եվրոպայի երկրները և ԱՄՆ՝ իրենց ենթակայության տակ գտնվող կղզիներում կամ առանձին տարածքներում: Ներկայումս աշխարհում գործում է ավելի քան 80 օֆֆշորային տարածք և 1000 օֆֆշորային բանկ. նրանց միջոցով իրականացվում է միջազգային ֆինանսական գործարքների կեսից ավելին: Հայաստանի Հանրապետության պարագայում չի կարող խոսք գնալ օֆֆշորային գոտիների մասին` համապատասխան օրենսդրության բացակայության,բարենպաստ ներդրումային դաշտի բացակայության և այլ անհրաժեշտ նախադրյալների բացակայությանպայմաններում Այնուամենայնիվ Հայաստանում քայլեր են ձեռնարկվում ազատ տնտեսական գոտիների ստեղծման հետ կապված: Հայաստանի Հանրապետությունում Ազատ տնտեսական գոտիների ստեղծման առաջին նախաձեռնությունը եղել է դեռեւս 2001թ.-ի դեկտեմբերի 18-ին ՀՀ կառավարության եւ «Կորպորացիոն Ամերիկա ՍԱ» ընկերության Կոնցեսիոնների միջեւ կնքված պայմանագրի շրջանակում: Այնուհետեւ տարբեր տարիների մշակվել եւ ընդունվել են համապատասխան կարգավորող օրենսդրություններ (Լրացումներ եւ փոփոխություններ ՀՀ Մաքսային օրենսգրքում, «Շահութահարկի մասին» ՀՀ օրենքում եւ այլն): Սակայն այդ նախաձեռնության շրջանակում աշխատանքները դանդաղում են, քանի որ ի սկզբանե հստակ չեն սահմանվել Ազատ տնտեսական գոտիների ստեղծման, գործունեության կազմակերպման եւ լուծարման ընթացքում ծագող իրավահարաբերությունները: «Ազատ տնտեսական գոտիների մասին» ՀՀ օրենքի ընդունումը կնպաստի «Զվարթնոց» օդանավակայանի հարակից տարածքում, Գյումրի քաղաքում եւ «Մարս» ՓԲ ընկերության տարածքում ազատ տնտեսական գոտիների ստեղծման համար բարենպաստ օրենսդրական հիմքի ապահովմանը: «ՌԱՕ Մարս» ՓԲ ընկերության տարածքում նախատեսվում է իրականացնել «Մալաթիա» ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման ծրագիրը` «Սիտրոնիքս» ռուսական ընկերության կողմից: Ծրագրի շրջանակներում նախատեսվում է մոտ 35 հազ. քմ տարածքում կառուցել համապատասխան ենթակառուցվածքներ` մաքսային պահեստներ, տեղեկատվական և լոգիստիկ կենտրոն, գրասենյակային տարածքներ և այլն: Արդեն իսկ նախնական պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվել որոշ ընկերությունների հետ, օրինակ` նախատեսվում է GlaxoSmithKline ընկերության արտադրանքի պահեստավորում և հետագա իրացում, չինական ZTE ընկերության հեռահաղորդակցության և ցանցային համակարգերի արտադրություն: Այդ արտադրանքների համար նախատեսվում է ներդրումներ իրականացնել մոտ $10 մլն-ի չափով և արդյունքում ստեղծել մոտ 170 աշխատատեղեր: «ՌԱՕ Մարս» ընկերությունը ստեղծվել է 1995թ. SimonCarves, GEC (Մեծ Բրիտանիա), FelaPlanungs AG (Շվեյցարիա), Generalexport (Հարասլավիա) ընկերությունների մասնակցությամբ, որի սեփականության իրավունքը 2002թ. «գույք պարտքի» դիմաց սխեմայով Հայաստանի կառավարությունը փոխանցել է ՌԴ-ին:

Տնտեսագիտություն

Ինչպես արդյունավետ ղեկավարել անձնակազմը

Tntesaget / 270119

«Մեկը մարտադաշտում զինվոր չէ», մասնավորապես ինովացիաների և հեղափոխությունների դաշտում: Յուրաքանչյուր տնօրեն ցանկանում է իր կողքին տեսնել համախոհների կուռ թիմ, որոնք աշխատում են համաձայնեցված և միասնական: Ինչպես կառուցել այդպիսի թիմ: Ինչ անել, երբ ընդհանուր նպատակը հասկանալի է, բայց համաձայնեցված աշխատանքը չի ստացվում: «Համախոհներ» – դրանք այն մարդիկ են, որոնք միանման են մտացում, այսինքն միանման պատկերացնում են խնդրի լուծման նպատակը, դրա էտապները և փուլերը, միանման խնդիրների գնահատման արժեքներ ունեն և ունեն միանման աշխարհայացք: Առաջին հայացքից թիմի միանման արտադրական նպատակները թվում է թե նույն են /եթե մենք միասին ենք աշխատում, նշանակում է գիտենք, թե ինչպես ենք խնդիրը լուծելու/: Բայց փորձը ցույց է տալիս, որ 30 հոգուց բաղկացած թիմը մոտավորապես 15 նմանատիպ լուծում կտա մեկ խնդրի շուրջ՝ 5-6 լուծումների փոխարեն: Ինչպես համախմբել կառավարչական թիմը Ռազմավարական խնդրի լուծման համար՝ ղեկավարին անհրաժեշտ է մշակել նպատակների լուծման միասնական տակտիկա, խորհրդակցել թիմի հետ՝ առանձնացնելով խնդրի լուծման զանազան տարբերակները և ժամանակահատվածը: Ղեկավարը պետք է իմանա ենթականերից, թե ինչքան իրական են խնդրի լուծման նպատակաները և սահմանված ժամանակահատվածը, ինչպես են նրանք պատկերացնում արդյունքը, ինչպիսի մտահոգություններ ունեն խնդրի լուծման ընթացքում, ինչպիսի դժվարությունների կարող են նրանք բախվել և ինչպես կարելի է այդ դժվարությունները հաղթահարել: Այս բոլոր խնդիրները պետք է պարբերաբար քննարկել թիմի անդամների հետ, որից հետո նոր կարելի է հաստատել կազակերպության միասնական նպատակի աշխարհայացի առկայության մասին: Ավելի մեծ տարաձայնություններ են առաջանում անձնական նպտակաների մասին խոսելիս, որոնք կարող են ի հայտ գալ ընդհանուր նպատակին հասնելիս և որոնք անհրաժեշտ է բավարարել: Մարդկային կարիքները և նրան հասնելու նպատակները կարելի է բաժանել 3 մեծ խմբի Նյութական բարեկեցություն: Բոլորը ցանկանում են ստանալ բարձր աշխատավարձ, լինեն ապահովագրված, հավատալ վաղվա օրվան, ունենան անձնական բնակարան և այլն Հարգանք սեփական անձի նկատմամաբ: Բոլորը ցանկանում լինել պահանջված, հարգված գործընկերների և ղեկավարների կողմից, հաշվի առնեն նրանց կարծիքը և զգալ, որ իրենք թիմի մի մասնիկն են և այլն: Ինքնադրսևորման հակում: Բոլորը ցանկանում են իրենց զբաղեցրած պաշտոնում անձամբ որոշումներ կայացնեն, կրեն անձնական պատասխանատվություն հանձնարարված աշխատանքի շուրջ, ինքնակամ հասնեն հաջողության և ունենան սեփական ՛ԵՍԸ՛ և այլն: Ինչպես աշխատել անձնակազմի հետ Յուրաքանչյուր անձնակազմ ունի նպատակներին հասնելու իր յուրատեսակ սպեցիֆիկությունը, որը դրսևորվում է նրա անդամների տրամադրությամբ, այսպես կոչված ՛անձնակազմի ոգով՛: Ղեկավարը անպայման պետք է իմանա դրա մասին՝ նորարարությունների ներդրման պարագայում, նաև պետք է կարողանա խոսել ՛մարդկանց հետ իրենց լեզվով՛: Օրինակ այնպիսի արտադրությունում, որտեղ արդար աշխատավարձի մակարդակը և ազնվությունը առաջնային տեղ է գրավում, քան անձանական պատասխանատվությունը և ինքնադրսևորման հակումը, ինովացիոն մեխանիզմների ներդրման պարագայում անհրաժեշտ է առաջնահերթություն տալ նոր վարձատրության մեխանիզմի ներդրմանը, իսկ պարտականությունների վերաբաշխումն իրականացնել փուլ առ փուլ՝ անձնակազմի պատրաստակամության դեպքում: Եթե դրված նպատակը վախեցնում է նրա ծավալով, և թվում է, թե անհնար է հասնել այդ նպատակին, անհրաժեշտ է խնդրի լուծումը իրականացնել նպատակները փուլերի բաժանելու սխեմայով. Մեծ խնդիրները բաժանում եք փոքրերի, իսկ փոքրերը՝ ավելի փոքրերի: Յուրաքանչյուր խնդրի մասով նշանակվում է պատասխանատու և կատարման ժամանակահատված և կարելի է անցնել խնդիրների իրագործմանը, ինչպես ասում են, ՛երկուշաբթի օրվանից՛: Արժեքները, որոնք կիսում են բոլորը, կարելի է ներկայացնել կարգախոսների տեսքով կամ կարճ բառակապակցությամբ: Կարգախոսները կարող են մի քանիսը լինել՝ ներքին օգտագործման համար և արտաքին աշխարհի համար: Ներքին կարգախոսը բնորոշում է այն նպատակը, որը ընկերությունը դրել է իր առջև: Դա կարող է լինել գովազդային իմիջի մի մասը, մտնել գովազդային բուկլետներ, կամ լինել հաճախորդին ներգրավելու կարևորագույն միջոցը: Ներքին կարգախոսը պարտադիր չէ, որ իմանան կազմակերպությանը առնչություն չունեցող մարդիկ, բայց կազմակերպության ցանկացած աշխատակից պետք է այն հստակորեն իմանա: Այն ցույց է տալիս անձնակազմի ներսում գործող մարդկայի հարաբերությունների իմաստը, բավարարում է աձնակազմի բոլոր կարիքները: Ինչպես միասին որոշումներ կայացնել Երբ ընկերության մեջ արդեն առկա է միսնականություն, գալիս է ժամանակը սահմանելու կանոնները, որոնցով պետք է աշխատի անձնակազմը: Դա կառավարչական որոշումների ընդունման և իրականացման նորմաներն են: Որոնցից են. որոշումների ընդունման ավտորիտար կամ կոլեկտիվ ընդունում, առաջին դեմքի կողմից մշտական վերահսկողության իրականացում կամ պարտականությունների բաշխում, աշխատավարձի հավասարաչափ բաշխում, կամ տուժ տուգանքների մեխանիզմի ներդրում: Նշված կանոններից մի մասը կրում են փաստաթղթային բնույթ, իսկ որոշների իրականացումը գիտակցում է անձնակազմի ցանկացած անդամ: Գոյություն ունեն մի քանի տարածված ՛վնասակար՛ կանոններ չխառնվել ինքնագործունեությամբ չզբաղվել ղեկավարը միշտ ճիշտ է միևնույն է ոչ մի բան հնարավոր չէ փոխել Կանոններն իրենց մեջ կարող են հակասություններ պարունակել, որի հետևանք կարող է լինել անձնակազմում մշտական խնդիրների ի հայտ գալը: Օրինակ՝ որպես լիդերին ընտրում են անձնակազմում ամենահեղիանակավոր մարդուն, բայց խնդիրների լուծման հարցերում նա մասնագիտացված չէ և դրանից ի հայտ են գալիս նոր խնդիրներ: Մյուս պարագայում անձնակազմի անդամները կարծում են, որ խնդիրները պարզումը խանգարում է ընդհանուր աշխաանքին, բայց հակված են միմյանց նկատմամբ լինել անկեղծ, որը ցավոք շատ անգամ նոր խնդիրներ է ծնում: Չգրված կանոնների պարագայում անհրաժեշտ է հարցում իրականացնել անձնակազմի բոլոր անդամներից՝ այդպիսով հստակեցնել այն խաղի կանոնները, որոնցով նրանք ցանկանում են աշխատել: Հարցին, թե ինչիսի պետք է լինի ընկերությունը, անձնակազմից շատերը պատասխանել են կայուն, ազնիվ, հստակ, միասնական և զարգացող: Շատ կարևոր է, որ անձնակազմի ցանկացած անդամ գիտակցի, որ ինքը կազմակերպության մի մասնիկն է հանդիսանում, և նրա ստեղծած ցանկացած բարիք, կարևոր է կազմակերպության համար: Այդ թվում, անձնակազմի ցանկացած անդամ պետք է գիտակցի, որ գործում է ՛մեկը բոլորի համար, բոլորը մեկի համար՛ խաղի կանոններով: